Uniwersytet Zielonogórski
A-  A   A+     kontakt | PL

Serwis Informacyjny Uniwersytetu Zielonogórskiego

Prof. dr inż. arch. Zbigniew Bać Przewodniczący Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN

Krzyż kawalerski_Z.BAĆ_1.jpg

Po wręczeniu Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski gratulacje prof. Z. Baciowi składa Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski. Fot. archiwum prywatne prof. Z. Bacia

21 stycznia 2016 r. 

 

Zbigniew Antoni Bać, urodzony w Rzeszowie, jest architektem, profesorem Politechniki Wrocławskiej, na której studiował. Dyplom uzyskał w 1956 roku. Pracę doktorską obronił w 1967 r. Obecnie pracuje na Politechnice Wrocławskiej i Uniwersytecie Zielonogórskim. W latach 1980-1983 był wykładowcą na Uniwersytecie w Mosulu (Irak).


Profesor Z. Bać należy do nielicznych w kraju specjalistów i badaczy w dziedzinie projektowania i ochrony środowiska mieszkaniowego, w ujęciu interdyscyplinarnym.

Jest autorem 45. prac naukowych opublikowanych w wydawnictwach profesjonalnych, a także jako materiały konferencyjne, studialne - krajowe i zagraniczne. Jest autorem i współautorem 180. opracowań projektowych, krajowych i zagranicznych, w tym 40. opracowań konkursowych. Nieżyjąca już żona uczonego, Elżbieta Król-Bać, była współautorką wielu prac. Prof. Z. Bać wraz z  zespołem, uzyskał I nagrodę za projekt Opery i Teatru Narodowego w Nowym Sadzie (była Jugosławia, dziś Serbia). Otrzymał także specjalne wyróżnienie w Japonii za projekt „Prefabrykowanego domu mieszkalnego przyszłości". Ponadto jest autorem 35. projektów nagrodzonych w kraju i za granicą, 60. projektów zrealizowanych oraz 4. projektów, które powstały w Iraku.

 


Jego prace przyczyniły się do rozwoju Polskiej Szkoły Architektury, wzrostu jej znaczenia w kraju i za granicą. Jest to potwierdzone przez wiele reprodukcji i recenzji prac twórczo-projektowych autorstwa profesora Bacia, które znajdują się w książkach, a także czasopismach krajowych i zagranicznych (ok. 15. pozycji), m.in. takich, jak: „Architektura", „Mój Dom", „Architektura i Urbanizam" (Jugosławia), „Japan Architecture".

 


Wypromował 220 prac dyplomowych (w tym 15 na Uniwersytecie w Mosulu), był promotorem 16. opracowań doktorskich, recenzentem 17. dysertacji doktorskich, autorem 12. recenzji habilitacyjnych, 15. recenzji o nadanie tytułu profesora, 22 recenzji wydawniczych. Miał także zaszczyt opracować recenzje do nominacji na doktora honoris causa dla Profesora Jaime Lernera, Gubernatora Stanu Parana w Brazylii oraz dla Profesora Waltera Henna, niemieckiego uczonego i architekta (tytuły przyznano na Politechnice Krakowskiej), a także Profesora Stanisława Liszewskiego (tytuł nadano na Politechnice Łódzkiej).

 


Był uczestnikiem wielu studialnych staży zagranicznych i konferencji: w Japonii MISAWA HOMES (1986), Niemczech - studium szkół (1990), Anglii (2001), Kanadzie, USA, Iraku, Syrii, Jordanii, Turcji, Grecji, Czechosłowacji, Finlandii, Szwecji, Danii, Włoszech, Austrii, Belgii, byłej Jugosławii, Francji, Hiszpanii i Rosji.

 


Równolegle z pracą naukową i dydaktyczną profesor Zbigniew Bać poświęca się działalności organizacyjnej na swoim Wydziale, w komisjach i komitetach naukowych oraz w organizacjach zawodowych. Od 2005 r. pełni funkcję Przewodniczącego Komitetu Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk. Jest członkiem Serbskiej Akademii Architektury. Należy do Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz do zawodowej Izby Architektów.
Prowadzi działalność twórczą w Pracowni Studyjno-Projektowej „Habitat".

 


Za dokonania naukowe, dydaktyczne i organizacyjne otrzymał wiele nagród przyznanych przez Senat, JM Rektora, Dziekana oraz Dyrektora Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki Wrocławskiej. Za wybitne osiągnięcia w projektowaniu architektonicznym otrzymał nagrodę III stopnia Komitetu Architektury i Urbanistyki (1969). 

 


Prof. Z. Bać został odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi (1976), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1987), Medalem Edukacji Narodowej (2002), Medalem i Złotą Odznaką Politechniki Krakowskiej (2005).  W 2014 r. za wybitne zasługi na rzecz ochrony ładu przestrzennego i rozwoju architektury został odznaczony Krzyżem Oficerskim  Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Ma status Twórcy nadany przez Ministra Kultury i Sztuki (1980).

 

 

prof. Z. BAć 2.jpg

Fot. archiwum prywatne prof. Z. Bacia.

Profesor Zbigniew A. Bać - wykładowca i nauczyciel akademicki niezliczonej już rzeszy studentów i słuchaczy na różnych uczelniach w kraju i za granicą - jest poszukiwanym promotorem prac doktorskich, recenzentem, sędzią konkursów architektonicznych, człowiekiem o bogatej wiedzy i ogromnym doświadczeniu. Reprezentuje styl pracy architekta-mistrza w najmocniejszym tego słowa znaczeniu.

 


Studentom macierzystego Wydziału organizuje Szkoły Letnie dające sposobność praktycznego zastosowania wiedzy nabywanej podczas roku akademickiego. Jest też autorem (w zespole) podręcznika dla studentów Wydziału Architektury pt. „Wprowadzenie do projektowania osiedlowych struktur funkcjonalno-przestrzennych”.

 


Dominującą specjalnością uczonego są HABITATY, Profesor jest redaktorem rocznika HABITATY oraz twórcą i organizatorem Szkoły Naukowej „HABITATY". Pierwsze Seminarium HABITAT'85 miało za zadanie określenie założeń ideowych dotyczących samej istoty HABITATU, czyli kreowania człowiekowi przestrzeni do życia, zapewniającej mu najkorzystniejsze warunki wszechstronnego rozwoju.

 

 

 

HABITAT jako nurt odnowy powstał we Wrocławiu (1984) i był próbą przeciwstawienia się niedoskonałościom programowym i ideowym osiedli wybudowanych w latach 60., 70. i 80.; protestem przeciwko „uracjonalnianiu współczesnych fikcji", jakim było projektowanie i wykonanie zespołów mieszkaniowych z wielkiej płyty.


Nazwa została wykreowana na sesjach inwentycznych odbywających się w latach 1983-1986 pod hasłem „pobudzania aktywności twórczej", podczas których w interdyscyplinarnych zespołach były rozwiązywane złożone problemy z różnych dziedzin nauki. Sesje zostały zorganizowane przez dr. hab. Tomasza Kocowskiego z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.


W terminologii nauk przyrodniczych „HABITAT" jest rozumiany jako „środowisko, w którym zespoły poszczególnych gatunków organizmów znajdują najdogodniejsze warunki życia". Na podstawie tej definicji można scharakteryzować pewne podstawowe cechy habitatu człowieka, rozumiejąc go jako część środowiska naturalnego i kulturowego.


HABITAT w systemie organizacji siedlisk ludzkich przybiera najczęściej postać jednostki, na którą składa się przestrzeń o określonych rozmiarach i związana z nią grupa społeczna o pewnej liczebności. Jak wynika z badań z zakresu socjologii, psychologii i ekologii, jednostka ta liczy od 3. rodzin (gospodarstw) do 150., przy czym relacje między tymi rodzinami mają cechy sąsiedztwa domowego, co charakteryzuje się m.in. tym, że dzieci znają się nawzajem, a dorośli znają się z imienia. Można także posługiwać się tą cechą jako pewnym wyróżnikiem w wydzielaniu habitatów w środowisku.

 

Habitat jest więc bardziej filozofią niż zbiorem kanonów do projektowania, jest stałą dyskusją na temat formowania środowiska mieszkaniowego, jak również próbą tworzenia teoretycznych podstaw do wskazywania problemów, którymi należy się zajmować.


 
Do istotnych założeń metodycznych, które w programowaniu HABITATÓW odgrywają ważną rolę, należy absorbowanie mieszkańców, jako przyszłych użytkowników, w procesy projektowania ich środowiska mieszkalnego. Wyróżnikiem HABITATU jest także poszukiwanie cech indywidualizacji, identyfikacji, możliwości przekształceń, mobilności jednostek mieszkalnych itp.
Do osiągnięcia celów niezbędne jest długotrwałe zaangażowanie i uporczywa obserwacja zrealizowanych projektów i ich mieszkańców. Jest to postulat oczywisty, wymaga jednak akceptacji koniecznie szerokiego pola eksperymentu.

 


Głównym założeniem od początku studiów i badań nad HABITATEM jest wspólna praca z udziałem osób reprezentujących różne dyscypliny naukowe. Jest to warunek niezbędny dla zachowania równowagi w rozpatrywaniu różnorodnych zjawisk, które występują w rzeczywistym kreowaniu środowiska mieszkalnego człowieka.

 


TYTUŁY wydanych roczników: Społeczne i przestrzenne aspekty kształtowania środowiska mieszkaniowego (1985); Ideowe warianty strukturalno-przestrzennych jednostek mieszkaniowych w różnych regionach kraju i za granicą (1986); Małe zespoły mieszkaniowe (1987); W poszukiwaniu architektury regionalnej (1988); Międzynarodowy dzień Habitatu (1990); Rewitalizacja małych miast Dolnego Śląska (1991); Przestrzeń - samorząd - architekt (1992); Humanizacja środowiska mieszkaniowego - blokowisk (1993); Człowiek - mieszkanie - przestrzeń (1994); Habitat przyszłości (1995); Habitat w regionie - Euroregion Jelenia Góra - Görlitz - Liberec (1996); Modernizacja struktury mieszkaniowej w centrum miasta (tereny popowodziowe) (1998); Habitaty regionu Dolnego Śląska (1999); Architektura mieszkaniowa a tożsamość kulturowa regionu (2000); Habitat III fali ~EXPO 2010 WROCŁAW (2002); Psychologia organizacji przestrzeni środowiska mieszkaniowego (2003); Habitaty bezpieczne (2006); Habitaty proekologiczne (2009); HABITAT - zrównoważony rozwój środowiska mieszkaniowego (2010); Habitaty –Architektura socjalna (2012); Habitaty 2014 - Reaktywacja małych społeczności lokalnych (2014).

 
D&C JARY .:. (C) 2013-2016 Uniwersytet Zielonogórski .:. KONTAKT