Uniwersytet Zielonogórski
A-  A   A+     kontakt | PL

Serwis Informacyjny Uniwersytetu Zielonogórskiego

Kosmos na wyciagnięcie ręki dzięki nowemu teleskopowi w Instytucie Astronomii im. prof. Janusza Gila

 

2 września 2021 r.


 

_DSC9279.JPG

Teleskop Instytut Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego im. prof. Janusza Gila, fot. Mamert Janion

Instytut Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego im. prof. Janusza Gila wzbogacił się o nowoczesny teleskop do prowadzenia obserwacji związanych z zadaniami badawczymi. Kosztował 450 tysięcy złotych i został w całości sfinansowany przez Uniwersytet Zielonogórski. Jeszcze w tym miesiącu teleskop zostanie przewieziony na farmę teleskopów w Hiszpanii, skąd będą prowadzone specjalistyczne obserwacje.

 

Został on zaprezentowany publicznie wczoraj na konferencji prasowej w Instytucie Astronomii, w której wzięli udział: rektor Uniwersytetu Zielonogórskiego - prof. Wojciech Strzyżewski, prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą - prof. Marcin Mrugalski, gospodarz spotkania, dyrektor Instytutu Astronomii im. profesora Janusza Gila - prof. Andrzej Maciejewski, dr Michał Żejmo z Instytutu Astronomii, dziekan Wydziału Fizyki i Astronomii – prof. Andrzej Drzewiński oraz zaproszeni goście i pracownicy instytutu.

 

Na ten sprzęt Instytut  Astronomii czekał od dawna. To jest naprawdę wielka chwila. Pamiętam, że ten teleskop był marzeniem prof. Janusza Gila. Mam nadzieję, że teraz gdzieś z przestrzeni kosmicznej profesor spogląda na działania Instytutu i cieszy się z dokonań naszych astronomów powiedział prof. Wojciech Strzyżewski, rektor UZ.

 

Prof. Marcin Mrugalski, prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą UZ,  zwrócił uwagę jak specjalistyczne aparatura i sprzęt są ważne w pracy naukowców UZ -  Instytut bardzo aktywnie zabiega o nową aparaturę badawczą. W okresie wakacyjnym napisaliśmy wspólnie wniosek z innymi instytutami, wydziałami, na kwotę prawie 5 mln zł  na zakup dużej aparatury badawczej. Do badań służą nie tylko teleskopy, ale też cała infrastruktura informatyczna. W połączeniu z aktywnością pracowników Instytutu  i dążeniem do poprawiania jakości nauki, a jest ona najwyższa w tej dyscyplinie, myślę, że możemy oczekiwać wkrótce naukowych sukcesów.

 

Dr Michał Żejmo w przygotowanej prezentacji przedstawił parametry i funkcje jakie będzie spełniać  nowo zakupiony sprzęt. Dokładniej mówiąc teleskop jest systemem dwóch teleskopów zwierciadlanych, teleskopu głównego o aperturze 50 cm i światłosile f/6.8 wykonanego w systemie “Corrected Dall-Kirkham” przez firmę PlaneWave oraz teleskopu pomocniczego o aperturze 28 cm i światłosile f/2.2 wykonanego przez firmę Celestron w systemie „Rowe-Ackermann Schmidt Astrograph” (RASA). Oba teleskopy umieszczone zostaną na azymutalnym montażu L-500 Direct Drive produkcji PlaneWave. Jest to sprzęt najnowszej technologii o który zabiegano w instytucie przez wiele lat. Zapewni on wyższy poziom przeprowadzonych badań i obserwacji.


Praca teleskopu będzie wykonywania z tzw. farmy teleskopów “e-EyE” (https://www.entreencinasyestrellas.es), która znajduje się w Hiszpanii, w regionie Estremadura. Region ma bardzo dobre warunki obserwacyjne - przede wszystkim wiele pogodnych nocy, znikome zanieczyszczenie światłem oraz niską wilgotność powietrza. Farma,  na której będzie pracował teleskop należący do Instytutu Astronomii, jest największą w Europie. Obecnie pracuje na niej 75 teleskopów należących do firm i osób prywatnych z całego świata. Teleskop należący do IA zostanie tam przetransportowany w połowie września i pozostanie tam przynajmniej przez rok. Po tym czasie planowane jest przeniesienie go na półkulę południową, do Australii, Ameryki Południowej lub południowej części Afryki.

Teleskop będzie wykonywać dwa zadania. Pierwsze z nich to prowadzenie obserwacji związanych z zadaniami badawczymi, takimi jak: obserwacje planetoid przy współpracy z naukowcami z UAM w Poznaniu, uczestnictwo w projekcie GAIA Follow-up przy współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Warszawskiego mającym na celu wykrycie zjawisk soczewkowania grawitacyjnego oraz obserwacje gwiazd zaćmieniowych przy współpracy z Obserwatorium na Suhorze należącym do Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Natomiast drugim zadaniem będzie prowadzenie obserwacji dostarczających dane do projektu „Space Surveillance and Tracking - SST” prowadzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). Projekt ten dotyczy obserwacji i wyznaczania orbit śmieci kosmicznych zagrażających pracującym tam satelitom oraz statkom kosmicznym. Obserwacje w ramach tego ważnego projektu prowadzone są przez sieć teleskopów rozmieszczonych na całym świecie, a teleskop z IA stanie się jednym z elementów tego systemu. Najnowszej generacji sprzęt pozwoli naszym naukowcom nawigować pracami teleskopu zdalnie z Zielonej Góry. Dzięki temu kosmos będzie na wyciągnięcie ręki.

 

 

 

_DSC9318.JPG _DSC9324.JPG
1. Od lewej: prof. A. Maciejewski, dyrektor Instytutu Astronomii im. prof. Janusza Gila, prof. W. Strzyżewski, rektor UZ, prof. M. Mrugalski, prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą UZ, fot. M. Janion 2. dr Michał Żejmo z Instytutu Astronomii, fot. M. Janion
_DSC9333.JPG _DSC9335.JPG
3. Goście konferencji, na pierwszym planie od lewej: K. Łasińska, kanclerz UZ, prof. G. Melikidze z Instytut Astronomii UZ, fot. M. Janion 4. dr Michał Żejmo z Instytutu Astronomii, fot. M. Janion
 
D&C JARY .:. (C) 2013-2016 Uniwersytet Zielonogórski .:. KONTAKT