Współpraca Polsko-Niemiecka w służbie nauki i społeczeństwa

7 kwietnia 2015 r.

 

Societas Humboldtiana Polonorum organizuje w dniach 9-10 kwietnia 2015 r. międzynarodową konferencję naukową Współpraca polsko-niemiecka w służbie nauki i społeczeństwa. 

 

Jest to międzynarodowa konferencja stowarzyszenia Societas Humboldtiana Polonorum we współpracy z Uniwersytetem Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetem Zielonogórskim.

 

Celem konferencji jest analiza i ocena polsko-niemieckiej współpracy naukowej, wymiana doświadczeń, identyfikacja kluczowych problemów i zagrożeń, zdefiniowanie nowych wyzwań oraz celów w wymiarze zarówno międzypaństwowym, jak i regionalnym. Spotkanie ma pomóc w opracowaniu spójnej polityki naukowej między Polską a Niemcami, w szczególności przyczynić się do wypracowania skutecznych rozwiązań, poprawić efektywność dotychczasowych działań oraz wskazać nowe możliwości współpracy. Debata będzie prowadzona w ramach czterech paneli tematycznych: (1) Partnerstwo Odry w zakresie nauki i badań, (2) Wspieranie polsko-niemieckiej współpracy naukowej – nowe wyzwania, (3) Polsko-niemiecka współpraca uniwersytecka – na rozdrożu misji i codzienności?, (4) Transgraniczna polityka edukacyjna w służbie społeczeństwa.

 

Jako prelegenci oraz eksperci w konferencji udział wezmą przedstawiciele nauki, polityki oraz gospodarki z Polski i Niemiec. Wśród nich będę między innymi rektorzy uczelni wyższych, politycy reprezentujący władze centralne i samorządowe, przedstawiciele fundacji, instytucji i stowarzyszeń naukowych, a także innych organizacji wspierających badania naukowe.

 

 

Panel I

Partnerstwo Odry w zakresie nauki i badań

 

W 2010 roku podpisano porozumienie pomiędzy uniwersytetami oraz szkołami wyższymi z regionu objętego projektem „Partnerstwo Odry”. Porozumienie ma na celu rozszerzenie współpracy w ramach sieci przygranicznych landów niemieckich oraz polskich województw w zakresie badań naukowych oraz dydaktyki, zwłaszcza w dziedzinach humanistycznych i socjologicznych. Panel będzie poświęcony analizie dotychczasowej aktywności oraz ocenie osiągniętych wyników. Na tej podstawie podjęta zostanie debata nad koncepcją i przyszłością kooperacji, jej kształtem i zakresem. W obszarze badań naukowych i dydaktyki zaproponowane zostaną praktyczne rozwiązania oraz formy współpracy dotyczące między innymi dostępu do naukowych baz danych.

Panel II

Wspieranie polsko-niemieckiej współpracy naukowej – nowe wyzwania

 

Oferta finansowa zagranicznych badań naukowych jest coraz bardziej bogata i zróżnicowana. Naukowcy mogą korzystać z pomocy finansowej na wyjazdy konferencyjne, kilkumiesięczne staże naukowe, a nawet kilkuletnie pobyty w renomowanych uczelniach na całym świecie. Przy wzroście możliwości finansowego wsparcia zagranicznych badań naukowych obserwuje się jednocześnie znaczące osłabienie mobilności młodych naukowców; spada liczba składanych wniosków stypendialnych oraz ich jakość. Problem ten dotyczy w szczególny sposób polsko-niemieckiej współpracy naukowej. Programy skierowane są też nierzadko do tej samej lub zbliżonej grupy docelowej, a zainteresowanie prowadzeniem badań u sąsiadów maleje. W dalszym ciągu utrzymuje się przy tym dysproporcja w wymianie naukowej między Niemcami a Polską. Warto zastanowić się nad przyczynami takie sytuacji. Konieczne staje się w szczególności skoordynowanie działań, uatrakcyjnienie i zróżnicowanie oferty oraz nowe zdefiniowanie potrzeb.

 

Panel III

Polsko-niemieckiej współpracy uniwersytecka – na rozdrożu misji i codzienności?

 

Uniwersytety nie mogą pozostawać obojętne wobec zagrożeń cywilizacyjnych i konfliktów międzykulturowych. W obecnej sytuacji geopolitycznej i społecznej szczególnie aktualne jest pytanie o rolę uniwersytetów wobec zagrożeń, konfliktów i permanentnych kryzysów burzących ład i pokój społeczny. Zadaniem panelu jest wymiana doświadczeń w zakresie realizacji tak rozumianej misji oraz próba wypracowania modelu współpracy międzynarodowej wolnej od biurokratycznych formalności, dającej możliwości szybkiego podejmowania trudnych i wysoce aktualnych tematów badawczych. W tym ramach przedstawione będą dotychczasowe doświadczenia w zakresie polsko-niemieckiej współpracy uniwersyteckiej oraz perspektywy jej dalszego rozwoju. W dyskusji uwzględnione zostaną nowe obszary wspólnych działań badawczych, wspieranie młodej kadry naukowej, wymiana studentów oraz problem uznawalności tytułów naukowych; zaprezentowane zostaną także modele finansowania polskich i niemieckich uniwersytetów. Szczegółowe zagadnienia do dyskusji: (1) Polityka naukowa i językowa państwa oraz Unii Europejskiej wobec wyzwań cywilizacyjnych, (2) Autonomia uniwersytetów, ich baza kadrowa, finansowa i materialna, (3) Uniwersytecka współpraca międzynarodowa, (4) Kształcenie młodych kadr naukowych i absolwentów.

 

Panel IV

Transgraniczna polityka edukacyjna w służbie społeczeństwa codzienności?

 

W ramach panelu omówiona zostanie transgraniczna współpraca polskich i niemieckich jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wspólnej realizacji zadań edukacyjnych. Na podstawie dotychczasowych doświadczeń podjęte będą próby przezwyciężenia występujących barier ekonomicznych, prawnych i społecznych. W celu osiągnięcia efektu synergii analizie poddana będzie w szczególności możliwość wzajemnego wykorzystania infrastruktury i zasobów osobowych, transferu wiedzy oraz innowacyjności. Celem panelu jest też omówienie i ocena dostępnych form kooperacji, ustalenie wartości dodanych poszczególnych instytucji oraz projektów edukacyjnych dla społeczności lokalnej, a także określenie sposobów finansowego wsparcia dla wspólnej realizacji zadań publicznych. Ocenie poddana będzie ponadto efektywność wspólnych struktur instytucjonalnych. W panelu zaprezentowane będą przykłady polsko-niemieckiej współpracy transgranicznej między władzami samorządowymi a uniwersytetami.

 

Program ramowy

 

9 kwietnia 2015 r. (czwartek)

(Sala Senatu Europejskiego Uniwersytetu Viadrina, Frankfurt nad Odrą)

 

13.00 – 15.00             Panel I

Partnerstwo Odry w zakresie nauki i badań

 

15.00 – 15.30             Przerwa kawowa

 

15.30 – 17.30             Panel II

Wspieranie polsko-niemieckiej współpracy naukowej – nowe wyzwania

 

18.00 – 19.30             Koncert

 

19.30 – 22.00             Uroczysta kolacja

 

10 kwietnia 2015 r. (piątek)

(Aula Collegium Polonicum, Słubice)

 

9.00 – 11.00               Panel III

Polsko-niemiecka współpraca uniwersytecka – na rozdrożu misji i codzienności?

 

11.00 – 11.30             Przerwa kawowa

 

11.30 – 13.30             Panel IV

Transgraniczna polityka edukacyjna w służbie społeczeństwa

 

13.30 – 13.45             Podsumowanie i zamknięcie obrad

 

13.45                          Obiad