22 lutego 2021 r.
Miniony piątek, 19 bm., dzień urodzin Mikołaja Kopernika, obchodzony jest jako Dzień Nauki Polskiej. Z tej okazji minister Przemysław Czarnek ogłosił listę laureatów nagrody ministra edukacji i nauki. Są one przyznawane w 5 kategoriach – za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej, organizacyjnej oraz za całokształt dorobku naukowego.
Na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji i Nauki czytamy, że nagrody za całokształt dorobku naukowego to niezwykle ważna i prestiżowa kategoria, w której wyróżnienia odbierają wybitne osobowości polskiej nauki i szkolnictwa wyższego za swoją wieloletnią działalność naukową, dydaktyczną oraz organizacyjną. (Z listą laureatów można zapoznać się tutaj)
Laureaci to osoby, które w trakcie swoich karier zawodowych pełnią wiele ważnych ról oraz poświęcają się różnym aspektom działalności naukowej, a także akademickiej – od opieki naukowej i dydaktycznej roztaczanej nad młodą kadrą naukową, przez prowadzenie badań, odkrywanie nowych technologii, tworzenie teorii i dzieł naukowych, po zarządzanie podmiotami i organizację ich działalności, nawiązywanie i rozszerzanie współpracy międzynarodowej oraz upowszechnianie wiedzy. W tym roku jedną z osób wyróżnionych tą nagrodą jest prof. dr hab. inż. Romuald Będziński, członek Katedry Inżynierii Biomedycznej, działającej w strukturach Instytutu Inżynierii Materiałowej i Biomedycznej Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Prof. dr hab. inż. Romuald Będziński to jeden z najwybitniejszych uczonych obecnego i ubiegłego wieku w dziedzinie nauk technicznych, w dyscyplinach: inżynieria mechaniczna i inżynieria biomedyczna. Profesor jest osobą wyjątkowo zasłużoną dla nauki, co potwierdzają wymienione poniżej wybrane osiągnięcia, zgodne z jego profilem naukowo-badawczym i dydaktycznym.
W 1973 r. uzyskał stopień naukowy doktora, w 1990 r. stopień naukowy doktora habilitowanego nauk technicznych w zakresie biocybernetyki i inżynierii biomedycznej, specjalność: biocybernetyka i inżynieria biomedyczna. Od 1997 r. jest profesorem nauk technicznych.
Swoje zainteresowania naukowe prof. R. Będziński związał z mechaniką eksperymentalną oraz biomechaniką. Działalność naukowo-badawcza Profesora jest skoncentrowana na zastosowaniu i rozwoju metod mechaniki eksperymentalnej w badaniach podstawowych oraz stosowanych. Odrębną grupę zainteresowań badawczych stanowi współpraca w dziedzinie medycyny klinicznej. Od ponad 30 lat działalność naukowa prof. R. Będzińskiego jest związana z biomechaniką struktur tkankowych oraz układami zastępczymi człowieka. Profesor jest pionierem badań biomechanicznych w Polsce oraz prekursorem wdrażania nowych technologii w medycynie. Jako pierwszy wyjaśnił patomechanizm powstawania przeciążeń struktur kostnych kręgosłupa, zdefiniował kryteria niestabilności mechanicznej kręgosłupa, opracował kryteria doboru oraz konstruowania stabilizatorów kręgosłupa, doboru właściwości implantów stawu biodrowego, stworzył podstawy obciążeniowej korekcji geometrycznej zniekształconego stawu kolanowego, opracował zasady sztywnościowego doboru konstrukcji stabilizatorów stosowanych do wydłużania i leczenia skomplikowanych złamań kończyn. Obecnie Profesor zajmuje się analizą urazów ciała człowieka w warunkach wysokich odkształceń, ze szczególnym uwzględnieniem struktur mózgowych, opracowaniem bioresorbowalnego stentu do leczenia stenozy cewki moczowej oraz charakterystyki mechanicznej tkanek cewki moczowej.
Do osiągnięć Profesora można zaliczyć prace dotyczące projektowania i wytwarzania urządzeń pomiarowych, stanowisk do badania maszyn, implantów i konstrukcji metodami optycznymi. Prof. R. Będziński jest laureatem wielu prestiżowych nagród m. in.: nagrody ministra nauki i szkolnictwa wyższego za wybitne osiągnięcia w badaniach na rzecz rozwoju gospodarki, tzw. Polski Nobel (2009), wyróżnienie pierwszą nagrodą prezesa Rady Ministrów za wybitne krajowe osiągnięcie naukowo-techniczne (zespołowa): „Nieinwazyjny system wspomagania zabiegów operacyjnych w szczególności ortopedycznych i laryngologicznych” (2011), nagrody ministra nauki i szkolnictwa wyższego za książkę „Biomechanika” pod red. R. Będzińskiego (2012). Wcześniej otrzymał nagrody ministra nauki ,szkolnictwa wyższego i techniki oraz nagrody ministra edukacji narodowej.
Potwierdzeniem wysokiego uznania dla działalności naukowej Profesora w tym obszarze jest duża liczba wypromowanych magistrów, doktorów i doktorów habilitowanych. Prof. R. Będziński wypromował 24 doktorów. Łączny autorski i współautorski dorobek naukowy Profesora obejmuje ponad 400 prac naukowych, wśród których są monografie, podręczniki, raporty, artykuły i patenty, których sumaryczny impact factor wynosi 51.
W dorobku prof. R. Będzińskiego nie sposób pominąć licznych recenzji prac promocyjnych oraz wniosków na tytuł naukowy profesora. Zdecydowana większość samodzielnych pracowników naukowych z dyscyplin mechanika i inżynieria biomedyczna na drodze awansów naukowych spotykała się zawsze z życzliwym, aczkolwiek także krytycznym osądem prof. R. Będzińskiego.
W 2001 r. prof. dr hab. inż. Romuald Będziński rozpoczął działalność w strukturach Polskiej Akademii Nauk. Od 2007 r. był członkiem korespondentem PAN, członkiem prezydium Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu, prezydium Komitetu Mechaniki, Wydziału IV Nauk Technicznych, Rady Naukowej Komitetu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza, Wydziału IV Nauk Technicznych oraz Rady Naukowej Instytutu Podstawowych Problemów Techniki, Wydziału IV Nauk Technicznych. Od 2016 r. prof. dr hab. inż. Romuald Będziński jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. W 2019 roku prof. Romuald Będziński został wybrany członkiem rzeczywistym PAN w dziedzinie nauk technicznych.
Oprócz pracy dla dobra środowiska naukowego prof. R. Będziński wykazał się również aktywną pracą organizatorską na rzecz wprowadzania w Polsce inżynierii biomedycznej, unowocześniania polskiej medycyny oraz promocji badań z zakresu biomechaniki. Wyrazem tej działalności jest członkostwo i pełnienie funkcji prezydialnych w organizacjach naukowych: International Society of Biomechanics; Society of Experimental Mechanics (USA), Danubia-Adria Committee for Experimental Mechanics - od 15 lat jeden z dwóch stałych przedstawicieli Polski w Komitecie Wykonawczym, prezydent 2010-2012, obecnie Honorary Member (członek honorowy).
Udział w pracach: Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego 2003-2006; Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Zespół Interdyscyplinarny ds. Działalności Wspomagającej Badania w zakresie Informacji i Upowszechniania Nauki) 2006-2010.
Działalność w: Polskim Towarzystwie Biomechaniki - Prezes 2006-2010, obecnie wiceprezes, Wrocławskim Towarzystwie Naukowym; Polskim Towarzystwie Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej; Polskim Towarzystwie Inżynierii Biomedycznej - członek założyciel, Naczelnej Organizacji Technicznej, Stowarzyszeniu Inżynierów Mechaników Polskich.
Prof. R. Będziński był organizatorem siedmiu konferencji międzynarodowych: m.in. Międzynarodowej Konferencji Polskiego Towarzystwa Biomechaniki BIOMECHANICS 1999, BIOMECHANICS 2018; Organizator Europejskiej Konferencji Biomechaniki 2002; Organizator XV Konferencji Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2007.
Wyrazem uznania osiągnięć prof. R. Będzińskiego są przyznane Profesorowi liczne wyróżnienia i odznaczenia. Spośród nich najważniejsze to 6 nagród ministra nauki i szkolnictwa wyższego, nagrody ministra edukacji narodowej, 18 nagród JM Rektora Politechniki Wrocławskiej, odznaka „Przyjaciel Dziecka” nadana przez Samorząd Studencki Politechniki Wrocławskiej w 1993 r., Medal Academia Medica Vratislaviensis Polonia nadany przez Senat Akademii Medycznej we Wrocławiu 2003, tytuł „Złoty Opiekun” nadany przez Samorząd Studencki Politechniki Wrocławskiej w 2004 i 2005 r.; nagroda ministra nauki i szkolnictwa wyższego za wybitne osiągnięcia w badaniach na rzecz rozwoju gospodarki, tzw. Polski Nobel 2009, pierwsza nagroda prezesa Rady Ministrów za wybitne krajowe osiągnięcie naukowo-techniczne 2010, złoty medal za zespołowe opracowanie tzw. implantu ażurowego na Międzynarodowych Targach Innowacyjności w Brukseli oraz Norymberdze 2013; Leonardo da Vinci Medal przyznany przez by Association of Mechanical Engineers Republiki Czeskiej 2013, uhonorowany tytułem doktora honoris causa Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu w 2013 r.
Spośród innych wyróżnień znaczną grupę stanowią medale za zasługi nadane przez środowisko naukowe, a wśród nich Złoty Krzyż Zasługi (1978), Medal Edukacji Narodowej (2013).
Ponadto, prof. Romuald Będziński jest człowiekiem gorącego serca i wielkiego umysłu, wybitnym nauczycielem akademickim i wychowawcą licznych kadr naukowych, człowiekiem skromnym i niezwykle życzliwym ludziom.
Serdecznie gratulujemy Panu Profesorowi przyznanej nagrody.